Description
โซเดียมไบคาร์บอเนต (Sodium bicarbonate)
โซเดียมไบคาร์บอเนต (Sodium bicarbonate) หรือที่รู้จักกันอย่างกว้างขวางในชื่ออื่น ๆ เช่น เบกกิ้งโซดา (Baking soda), เบรดโซดา (Bread soda) หรือคุกกิ้งโซดา (Cooking soda) เป็นสิ่งที่มนุษย์นำมาใช้ประโยชน์ตั้งแต่สมัยอียิปต์โบราณ โดยนำมาประยุกต์ใช้ในหลายธุรกิจ เช่น ใช้ในกระบวนการทำขนมหวานให้ขนมฟูและขยายตัวดูน่ารับประทาน ใช้เป็นส่วนผสมในสารทำความสะอาด ใช้ปรับความเป็นกรดด่างของบ่อน้ำ ใช้ในอุตสาหกรรมเครื่องดับเพลิงชนิดเคมีแห้ง เป็นต้น
ประโยชน์ของโซเดียมไบคาร์บอเนต (Sodium bicarbonate)
- ทางการแพทย์ : ใช้บรรเทาอาการเจ็บคอ ใช้รักษาแผลในช่องปาก บรรเทาอาการของลมพิษได้และโซเดียมไบคาร์บอเนตในรูปแบบของยาเม็ด (Sodium bicarbonate tablet) หรือ โซดามินท์ (Sodamint) จะมีสรรพคุณเป็นยาลดกรด ช่วยแก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ภาวะอาหารไม่ย่อย รักษาภาวะกรดจากกระบวนการเผาผลาญของร่างกาย (Metabolic acidosis) ช่วยปรับปัสสาวะให้มีสภาวะเป็นด่าง (Urinary alkalinization) ใช้ควบคุมสภาวะความเป็นกรดในเลือดของผู้ป่วยโรคไต เป็นต้น จะช่วยลดอาการคันและอาการแสบร้อนตามง่ามนิ้วเท้าได้
- ด้านความงาม: ช่วยทำให้ผิวเนียนใส ใช้ทำสครับขัดหน้าได้ดี ช่วยกำจัดสิวเสี้ยน โดยใช้เบกกิ้งโซดาผสมกับน้ำแล้วเอามาขัดเบา ๆ ที่จมูกไปเรื่อย ๆ แล้วล้างออกด้วยน้ำสะอาด จะช่วยทำให้สิวเสี้ยนจางลงได้
- ด้านอาหาร: ใช้หมักเนื้อหมูให้นุ่ม ทำขนมปังให้ฟูน่ารับประทาน ใช้ทำเป็นน้ำยาล้างสารพิษจากผักผลไม้
- ใช้ในการทำความสะอาด:) ใช้ทำเป็นน้ำยาขจัดคราบในกาน้ำชาที่เป็นโลหะ ใช้ล้างจาน ใช้ทำน้ำยาทำความสะอาดเตาไมโครเวฟ ช่วยขจัดคราบไขมันที่ติดรอบท่อของอ่างล้างจาน ใช้ทำความสะอาดเขียงช่วยขัดกลิ่นคาวบนเขียงได้ ใช้ขจัดรอยไหม้ตามกระทะหรือหม้อ ใช้เช็ดทำความสะอาดเตารีด ใช้ทำความสะอาดพื้นผิวที่มีคราบสกปรก (สำหรับพื้นผิวแข็ง ๆ เช่น พื้นครัว พื้นห้องน้ำ อ่างล้างหน้า อ่างอาบน้ำ) ใช้ทำเป็นน้ำยาซักผ้าขาว ใช้ดับกลิ่นอับ เป็นต้น
| IUPAC Name | โซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต |
| ชื่ออื่น | โซดาทำขนม, bicarb (laboratory slang), ไบคาร์บอเนตของโซดา, nahcolite, natrium hydrogen carbonate, natron |
| สูตรทางเคมี | NaHCO3 |
| มวลโมเลกุล | 84.0066 g mol¯¹ |
| ลักษณะทางกายภาพ | ผลึกของแข็งสีขาว |
| กลิ่น | ไม่มีกลิ่น |
| ความหนาแน่น | 2.20 g/cm3 |
| จุดหลอมเหลว | (Decomposes to sodium carbonate starting at 50 °C) |
| ละลายในน้ำ | 69 g/L (0 °C)
96 g/L (20 °C) 165 g/L (60 °C) |
| ความสามารถละลายได้ | 0.02 wt% acetone, 2.13 wt% methanol @22 °C. insoluble in ethanol |
